مقایسه تصاویر رادیولوژیکی کرونا ویروس های سارس و مرس با کووید-19

از زمان شیوع بیماری‌های ریوی ناشی از کروناویروس جدید (کووید-19)در چین، انسانهای بسیاری در سراسر جهان به این ویروس مبتلا شدند. این ویروس با وجود اقدامات پیشگیرانه، به سرعت با انتقال از انسان به انسان در حال گسترش است. در گذشته سندرم‌های ریوی مشابه از سویه‌های دیگر خانواده کروناویروس گزارش شده بودند.

بررسی تغییرات تصاویر رادیولوژیکی بیماران مبتلا به سندرم حاد تنفسی یا سارس SARS (severe acute respiratory syndrome) و سندرم تنفسی خاورمیانه یا مرس MERS (Middle East Respiratory Syndrome) به محققان کمک می‌کند تا با مقایسه آن‌ها با کرونا ویروس جدید کووید-19، به اطلاعات بیشتری دست یابند.

مرور تجربیات ناشی از شیوع سارس و مرس کمک می‌کند تا نقش رادیولوژیست‌ها در مبارزه با شیوع COVID-19 بهتر شناخته شود. در این مقاله نقش تصویربرداری در شناسایی کروناویروس جدید مورد بحث قرار می‌گیرد.

تاریخچه ویروس های کرونا و شباهت آنها در ایجاد سندرم های ریه

ماموگرافی چیست و نحوه انجام آن چگونه است؟

 

ماموگرافی نوعی تصویربرداری تخصصی از بافت پستان است. در ماموگرافی از اشعه ایکس با دز پایین برای بررسی بافت سینه استفاده می‌شود. اشعه ایکس قدیمی‌ترین و رایج‌ترین روش برای تصویربرداری‌های غیرتهاجمی پزشکی است.

آزمون ماموگرافی به تشخیص زودهنگام بیماری‌های پستان در زنان، کمک شایانی می‌کند. اغلب زنانی که آزمون ماموگرافی را انجام می‌دهند و علائم مشکوکی از بیماری‌های پستان دارند، درمان‌پذیر هستند.

ماموگرافی چیست و در غربالگری و تشخیص بیماری های پستان چه کاربردهایی دارد؟

ماموگرافی برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بسیاری از موارد، ماموگرافی برای غربالگری سرطان سینه در زنانی که هیچ علامتی از بیماری ندارند؛ به کار گرفته می‌شود. در سایر موارد، ماموگرافی برای تشخیص بیماری‌های پستان در زنان مبتلا به علائمی از قبیل توده، درد، پوسته ریزی و یا ناهنجاری‌های نوک پستان به کار می‌رود

رادیوگرافی یا عکس برداری چیست و چه تفاوتی با رادیولوژی دیجیتال دارد؟

رادیوگرافی یا عکس برداری چیست و چه تفاوتی با رادیولوژی دارد؟

در پزشکی به علم استفاده از تصاویر تهیه شده با روش‌های مختلف تصویربرداری، رادیولوژی می‌گویند. پزشک متخصص در زمینه رادیولوژی را رادیولوژیست می‌نامند. تهیه تصویر در رادیولوژی ممکن است با استفاده از اشعه ایکس، امواج مغناطیسی یا امواج فراصوت انجام شود.

یکی از روش‌های تصویربرداری در پزشکی، رادیوگرافی یا پرتونگاری (عکس‌برداری ) است. با استفاده از رادیوگرافی می‌توان تصاویری از اندام‌های داخل بدن ایجاد کرد و برخی بیماری‌ها را تشخیص داد. تصویربرداری با رادیوگرافی با استفاده از اشعه ایکس انجام می‌شود. در این روش ابتدا پرتو ایکس به قسمت مورد نظر از بدن تابانده می‌شود. سپس اشعه ایکس از پوست و عضلات بدن عبور می‌کند و به صفحه حساس رادیوگرافی به نام کلیشه یا کاست برخورد می‌کند

اشعه ایکس از قسمت‌هایی از بدن که با هوا یا گاز پر شده‌اند به راحتی عبور می‌کند. به همین دلیل این قسمت‌ها در عکس رادیوگرافی کاملا تیره (سیاه) دیده می‌شوند. قسمت‌هایی از بدن که با عضلات پوشانده شده باشند با جذب مقداری از اشعه ایکس به رنگ خاکستری نمایش داده می‌شوند.

اشعه ایکس قادر به عبور از استخوان‌ها نیست و در نتیجه استخوان‌ها به صورت روشن دیده می‌شوند. تصویر استخوان‌هایی که تراکم بالاتری دارند، سفیدتر از استخوان‌هایی است که از تراکم پایین برخوردارند. به طور کلی در رادیوگرافی، بافت نرم به رنگ تیره و بافت سخت به رنگ روشن دیده می‌شود

درمان به روش IMRT چیست و به چه طریقی انجام می گیرد؟

درمان به روش IMRT چیست و به چه طریقی انجام می گیرد؟

 سرطان زمانی به وجود می‌آید که تعدادی از سلول‌های بدن  بهشکلغیرقابلقبولیشروعبه تقسیم‌بندی و رشد کنند. هدف اصلی از درمان سرطان از بین بردن این نوع از سلول‌ها و در عین‌حال به حداقل رساندن آسیب به سلول‌های سالم اطراف تومور است. راه‌کارهای اصلی پزشکان برای معالجه سرطان مواردی مانند جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی بوده که اخیرا بسیار رایج شده است. به‌عنوان‌ مثال جراحان از ابزارهای رباتیک جهت تشریح سرطان استفاده می‌کنند. به همین ترتیب، انکولوژیست‌ها با هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی و به حداقل رساندن تاثیر پرتوها به سلول‌های طبیعی اطراف تومور، داروهایی را تجویز می‌کنند. انکولوژیست‌ها و فیزیک پزشک‌ها با استفاده از پرتوهای متفاوت، تکنیک‌های متفاوتی را در درمان از جمله پروتون تراپی و درمان به روش سه‌بعدی (IMRT (Intensity modulation Radiation Therapy ایجاد نموده‌اند. از این رو تلاش شده است که حداکثرانرژیپرتوفقطبه سلول‌های سرطانی برسد و درعین‌حال سایر بافت سالم بدن از پرتودهی محافظت شوند و کمترین مقدار پرتو به آن‌ها برسد.

تاریخچه درمان به روش IMRT

پروتون تراپی چیست و چه کاربردی در پزشکی دارد؟

پروتون تراپی یک روش درمان است که دارای تاثیر بسیار بالایی نسبت به رادیوتراپی با روش های متداول است و دلیل آن انتقال مقدار بسیار بالایی از دز بر قسمت های خاصی از بدن (تومور) بدون اینکه تاثیر خاصی بر بافت سالم اطراف تومور بگذارد . اشعه آن ، پرتوهای پروتون با انرژی بسیار بالا بوده است. این روش درمان یکی از پیشرفته ترین روش ها بوده که آسیب بسیار کمی به بافت سالم اطراف تومور وارد می کند. این روش درمان بدون درد و غیر تهاجمی بوده است . پروتون تراپی بسیار مناسب برای درمان سرطان های است که نزدیک به قسمت های خاصی از بدن از جمله چشم، مغز و ستون فقرات می باشد

 

 

پروتون تراپی برای درمان تومور در چه قسمت هایی از بدن مناسب است

• سر و گردن
• بینی و چشم
• رکتوم و مقعد
• پانکراس
• روده
• استخوان
• بافت نرم ستون فقرات و لگن
• ریه
• پستان
• مری

براکی تراپی یا پرتودرمانی داخلی چیست و برای درمان چه سرطان‌هایی به کار می رود؟

 

براکی تراپی یا پرتودرمانی داخلی تکنیکی برای درمان سرطان است. در پرتودرمانی رایج، اشعه رادیواکتیو از خارج بدن بیمار تابانده می‌شود اما در براکی تراپی منبع اشعه رادیواکتیو در داخل بافت تومور یا نزدیک به آن قرار می‌گیرد. در براکی تراپی درمان فقط محدود به تومور است و به بافت‌های سالم، آسیبی وارد نمی‌شود.

براکی تراپی در سرطان‌های سر و گردن، پستان، دهانه رحم (سرویکس)، پروستات، کیسه صفرا، مری، چشم، ریه و... قابل استفاده است. پرتودرمانی داخلی ممکن است به صورت سرپایی یا بستری انجام گیرد. این روش معمولا همراه با سایر روش‌های درمانی مانند رادیوتراپی ، شیمی درمانی و جراحی به کار می‌رود.

براکی تراپی چیست و چگونه انجام می شود؟

رادیوتراپی یا پرتودرمانی چیست و چگونه سرطان را درمان می کند

رادیوتراپی یا پرتودرمانی یکی از روش‌های درمان سرطان است . در رادیوتراپی از دز بالایی از پرتوهای یونیزان (عموما پرتو ایکس ) به منظور از بین‌بردن سلول‌های سرطانی و کوچک نمودن آن‌ها استفاده می‌شود . قبل از شروع پروسه پرتودرمانی از روش‌های مختلف تصویربرداری نظیر سی تی اسکن و ام‌آر‌آی جهت تعیین دقیق محل تومور استفاده می‌شود .

رادیوتراپی با ایجاد اختلال در عملکرد DNA سلول‌های سرطانی موجب کاهش سرعت رشد آن‌ها می‌شود . در اثر اختلالات    DNA ، تقسیم‌های متوالی سلولی متوقف می‌شوند و در نهایت سلول‌ها می‌میرند . رادیوتراپی یک پروسه زمان‌بر است زیرا چند هفته و یا چند ماه طول می‌کشد تا سلول‌های سرطانی از بین روند .

گاهی اوقات رادیوتراپی به عنوان بخشی از روند درمان در نظر گرفته می‌شود . به عنوان مثال پرتودرمانی بعد از جراحی تومور پستان (مراحل اولیه سرطان پستان ) می‌تواند از عود مجدد تومور جلوگیری ‌کند . همچنین پرتودرمانی اثر شیمی‌درمانی را افزایش می‌دهد و معمولا در درمان تومورهای حساس ؛ قبل ، بعد و هم‌زمان با شیمی‌درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد . رادیوتراپی ، جراحی  و  شیمی‌درمانی  سه بازوی اصلی درمان سرطان هستند. 

انواع روش های رادیوتراپی یا پرتودرمانی در درمان سرطان

سنجش تراکم استخوان چیست

سنجش تراکم استخوان چیست؟

تست سنجش تراکم استخوانتعیین کننده آن است که آیا افراد دارای پوکی استخوان هستند یا خیر. علاوه بر آن در تشخیص اختلالات ناشی از شکستگی استخوان ها و احتمال شکستگی در آنها قابل استفاده می باشد.
در گذشته فرض براین بود که پوکی استخوان فقط بلافاصله پس از شکستگی استخوان ایجاد می شود. ولی با گذر زمان و تحقیق به این نتیجه رسیدند که با افزایش سن استخوان های افراد به طور متداول ضعیف می شود. تست چگالی استخوان در حقیقت محاسبات خطر بروز شکستگی در آینده را نیز با دقت و صحت بالایی انجام می دهد. در تست سنجش تراکم استخوان از اشعه ایکس استفاده می شود و محاسبه می شود که چند گرم کلسیوم و یا سایر املاح در یک قسمت از استخوان فرد ذخیره شده است. اغلب این تست در ستون فقرات، ساعد و یا لگن انجام می گیرد.

علت انجام این تست چیست؟

رادیوایزوتوپ چیست و چه کاربردهایی در پزشکی دارد

رادیوایزوتوپ چیست و چه کاربردهایی در پزشکی دارد؟

رادیو ایزوتوپ‌ها بخش مهمی از رادیو داروها هستند و بیش از 30 سال است که در حوزه پزشکی و دارو مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور کلی به محصولات رادیواکتیوی که در پزشکی به کار می‌روند، رادیو دارو گفته می‌شود. امروزه در برخی شرایط پزشکی به ویژه در تشخیص و درمان سرطان‌ها، از رادیو درمانی استفاده می‌شود. رادیو درمانی با استفاده از انواع پرتوها، سلول‌های تومور را هدف قرار می‌دهد و آن‌ها را تضعیف می‌کند و یا از بین می‌برد.

ایزوتوپ چیست و انواع آن کدام است؟

شتابدهنده خطی پزشکی و کاربرد پزشکی آن

دستگاه شتاب دهنده خطی  پزشکی اشعه ایکس یا الکترون با انرژی بسیار بالا را به ناحیه ای از تومور بیمار منتقل می کند . این دستگاه به گونه ای طراحی شده است که می تواند سلول های سرطانی را از بین ببرد و کمترین آسیب را به بافت سالم اطرف تومور وارد کند . دستگاه شتاب دهنده خطی قادر به درمان تمامی تومورها در اعضای بدن بوده و با استفاده از تکنیک های متداول و روش های درمانی از جمله  IMRT , IGRT , SRS , SBRT بهترین نوع درمان را به بیمار و کلینیک ها ارائه می‌دهد.