ضوابط و مقررات نسخ پاراکلینیک

پروتون تراپی یک روش درمان است که دارای تاثیر بسیار بالایی نسبت به رادیوتراپی با روش های متداول است و دلیل آن انتقال مقدار بسیار بالایی از دز بر قسمت های خاصی از بدن (تومور) بدون اینکه تاثیر خاصی بر بافت سالم اطراف تومور بگذارد . اشعه آن ، پرتوهای پروتون با انرژی بسیار بالا بوده است. این روش درمان یکی از پیشرفته ترین روش ها بوده که آسیب بسیار کمی به بافت سالم اطراف تومور وارد می کند. این روش درمان بدون درد و غیر تهاجمی بوده است . پروتون تراپی بسیار مناسب برای درمان سرطان های است که نزدیک به قسمت های خاصی از بدن از جمله چشم، مغز و ستون فقرات می باشد

پروتون تراپی برای درمان تومور در چه قسمت هایی از بدن مناسب است

• سر و گردن
• بینی و چشم
• رکتوم و مقعد
• پانکراس
• روده
• استخوان
• بافت نرم ستون فقرات و لگن
• ریه
• پستان
• مری

پروتون تراپی برای درمان تومورهای جامد بسیار مناسب بوده و جهت درمان برای سرطان هایی که در سایر قسمت های بدن پخش شده اند مناسب نبوده است ولی دقت این نوع درمان کمتر از میلیمتر است. 
طبق تحقیقات انجمن بالینی اونکولوژی آمریکا ASCO پروتون تراپی حدود 60 درصد کمتر اشعه را به بافت سالم اطراف تومور نسبت به سایر روش های درمانی انتقال می دهد. در حالی که بیشترین مقدار دز را به تومور وارد می کند. در حالیکه روش های درمانی با اشعه ایکس به گونه ای است که از زمانی که پروتون وارد بدن می شود از جمله پوست و بافت قبل از تومور، آسیب به بدن و سلول های سالم اطراف تومور کمتر وارد می شود. همگی این موارد عواقب پس از درمان را نیز دارند در حالی که پروتون تراپی دارای این معایب نیست. . 

پروتون تراپی سازگار با هر نوع شکل و سایز تومور می باشد

تومورهای موجود در بدن ممکن است که با هر شکل و سایزی و در هر مکانی ظاهر شود. پروتو تراپی قادر به درمان شکل های متفاوتی از تومور بوده است. این روش درمان قادر به از بین بردن تومور در جهت های مختلف بدن می باشد. 

خطرات ناشی از پروتون تراپی

به طور کلی پس از درمان ممکن است که عوارض زیر ظاهر شود

* خستگی
* مشکلات دهان، هضم و خوردن غذا
*  سردرد
*  از بین رفتن موهای آن قسمت از بدن که پرتودهی شده است
* احساس غم و اندوده پس از درمان.

چگونگی آمادگی برای پروتون تراپی

قبل از شروع درمان تیم پزشکی طراحی درمان فرد را آغاز نموده تا بهترین و دقیق ترین پوزیشن برای فرد ایجاد شود. طراحی درمان شامل موارد زیر است:
- تعیین بهترین پوزیشن برای فرد در طی درمان: در طی شبیه سازی پرتو، تیم رادیوتراپی مکان مناسبی را برای فرد در طی درمان باید مشخص نمایند. برای این کار فرد پس از دراز کشیدن بر تخت درمان نشانه های مشخصی بر بدن فرد جهت پرتودهی در طی درمان می گذارند .

* طراحی مسیر پرتوها با تصویربرداری: تیم رادیوتراپی از تصاویر MRI و CT اسکن به منظور تعیین کردن مکان دقیق برای درمان و اینکه چگونه این پرتوها به ناحیه تومور خواهند رسید استفاده می کنند. 

 در طی پروتون تراپی چه اتفاقاتی پیش می آید

مراحل این درمان 5 روز در یک هفته خواهد بود که ممکن است تا چندینهفتهطول بکشد. با وجود این در بعضی از موارد بسته به شرایط فرد ممکن است که یک یا چند جلسه بیشتر انجام نشود. زمان پرتودهی پروتون تراپیفقط یک دقیقه است و در بطور کلی ممکن است که کل پروسه درمان و پرتودهی حدود 15-25 دقیقه زمان بر باشد. به طور مداوم هر هفته نیاز به سی تی اسکن است بهاینمنظورکهآیاآنمقداردزبهتوموردقیقارسیدهاستیاخیرو اینکه اگر سایز و شکل تومور تغییر کرده است به محاسبات مجدد پرداخته شود. 
برای آماده سازی، فرد بر تخت درمان دراز کشیده و تحت تصویربرداری سی تی اسکن به طور مجدد قرار می گیرد به این منظور که آیا بدن فرد در همان پوزیشن قبل از درمان قرار دارد یا خیر. تیم رادیوتراپی اتاق درمان را ترک می کنند تادر اتاقی دیگر وضعیت فرد بیمار را در حال پرتودهی مانیتور نمایند. دو حالت برای پرتودهی به بیمار وجود دارد:

الف ) دستگاه پروتون تراپی به دور بیمار حرکت می کند

پس از قرار گرفتن بر تخت بیمار گانتری این دستگاه به آرامی شروع به چرخش به اطراف فرد کرده و پرتو دقیق به نقاط مشخص شده بدن منتقل می شود.

ب ))دستگاه پروتون تراپی حر کت نمی کند

پس از قرار گرفتن بر تخت بیمار گانتری این دستگاه به آرامی شروع به چرخش به اطراف فرد کرده و پرتو دقیق به نقاط مشخص شده بدن منتقل می شود.. 

از چه تجهیزاتی برای پروتون تراپی استفاده می شود
در  پروتون پراپی از دستگاه های خاصی از جمله سینکروترون یا سیکلوترون که در تولید و شتاب دادن پروتون تا سرعت 60 درصد سرعت نور و تا انرژی 250 میلیون الکترون ولت کارایی داشته استفاده می شود. این انرژی بسیار بالای پروتون بوسیله مگنت به اتاق درمان هدایت می شود و به درمان قسمت های خاصی از بدن می پردازد..

چه افرادی پروتون تراپی را انجام می دهند
همانند سایر روش های درمان، پروتون تراپی نیز نیازمند یک تیم درمان از جمله انکولوژی، فیزیک پزشک، فردی که دزیمتری ها را انجام دهد و پرستار نیاز است. 

توجیه مزیت پروتون تراپی نسبت به رادیوتراپی با اشعه ایکس با استفاده از پیک براگ
پیک براگ در واقع یک منحنی است که نشان دهنده آن است که پرتو دقیقا در چه عمقی از بدن این کار را انجام می دهد. همان طور که در شکل 2 مشخص است در رادیوتراپی به اشعه ایکس حداکثر انرژی خود را در عمق های پایین تر در هنگام ورود به بدن واگذار می کند. ولی در رادیوتراپی، در حقیقت پروتون ها دقیقا مطابق پیک براگ در حداکثر عمق، انرژی خود را واگذار می نماید. این موضوع نشان دهنده آن است که پروتون تراپی با توجه به پیک براگ بسیار کارامد است و در حقیقت دستیابی به هدف درمان که رسیدن به حداقل دز به بافت های سالم اطراف و حداکثر دز به خود تومور میشود. 

برگرفته از سایت :  www.vitrinmed.com