آزمایش میکروب معده Helicobacter pylori testing
1 - این تست به چه نام‌های دیگری شناخته می‌شود؟
- P. Ag, Helicobacter pylori antigen, H. P. IgA/IgM/IgG, Helicobacter pylori antibodies
2 - هدف از انجام تست چیست؟
هدف از انجام این آزمایش، غربالگری و تشخیص عفونت با یک باکتری گوارشی به نام هلیکوباکتر پیلوری یا H. pylori و همچنین پایش اثربخشی درمان این عفونت است.
باکتری H. Pylori یک باسیل گرم منفی است که سلولها و مخاط پوشاننده معده را آلوده می کند . این باکتری یک ریسک فاکتور مهم برای زخم معده، زخم دوازدهه ، گاستریت مزمن یا حتی التهاب مری است و علاوه بر این ، جزء کلاس یک عوامل سرطانزای معده به حساب می آید . عفونت مجاری گوارشی با هلیکوباکتر پیلوری بسیار شایع است بطوری که تقریبا نیمی از مردم سراسر دنیا به این باکتری گوارشی آلوده اند . با اینحال، بیشتر افراد آلوده به هلیکوباکتر پیلوری علائم بالینی خاصی ندارند. این باکتری در 95 تا 98 درصد موارد زخم دوازدهه و 60 تا 90 درصد موارد زخم معده یافت می شود .
این باکتری موجب کاهش توانایی معده در تولید موکوس می شود ، بنابراین معده مستعد آسیب توسط اسید گوارشی و بروز زخم معده می گردد
3 - این تست چه زمانی درخواست می‌شود؟
این آزمایش زمانی که شک بالینی نسبت به موارد زیر وجود داشته باشد، انجام می گردد:
- زخم معده
- لنفوم سیستم لنفاوی مخاطی معده gastric MALT lymphoma))
- مدفوع سیاه رنگ بعلت خونریزی مجاری گوارشی فوقانی
- استفراغ خونی
- کاهش وزن
- استفراغ مداوم
- کم خونی
- اختلال بلع
4 - چه نوع نمونه‌ای برای این تست درخواست می‌شود؟
خون ( تعهد سازمان های بیمه گر ) ، مدفوع ( عدم تعهد سازمان های بیمه گر )
5 - مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
معمولاً قبل از انجام این تست نیاز به رعایت شرایط خاصی از جمله ناشتایی نیست. پزشک ممکن است راهنمایی خاصی به بیمار ارائه دهد
6 - نحوه جمع‌آوری نمونه چگونه است؟
نمونه خون : خونگیری از ورید بازویی انجام می شود. قبل از نمونه گیری، فرد مراجعه کننده باید داروهایی که مصرف می کند به همراه آخرین زمان مصرف دارو را به اطلاع پرسنل نمونه گیر در آزمایشگاه برساند.
نمونه مدفوع : بیمار باید مدفوع خود را در ظرفی که از طرف آزمایشگاه در اختیار وی قرار می گیرد، جمع آوری نماید.
7 - روش انجام تست چیست؟
برای انجام این آزمایش از تکنیک ELISA استفاده می شود.
8 - چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
- در حین پروسه اندوسکوپی، Pylori ممکن است از طریق وسایل اندوسکوپی آلوده منتقل شود
- حساسیت این آزمایش در بیمارانی که خونریزی فعال معده دارند، کاهش می یابد
- مصرف داروهایی نظیر Prilosec, Nexium, Prevacid, Protonix می توانند با این آزمایش تداخل نمایند.
9 - نتایج این تست چگونه گزارش می‌شود؟
محدوده مرجع این آزمایش بصورت ذیل می باشد، اگرچه این میزان در هر آزمایشگاه و هر سن و جنس متفاوت است.
واحد |
محدوده مرجع |
نام تست |
U/ml |
Negative: <20 |
Helicobacter Pyloir (IgA) |
U/ml |
Negative: < 10 Borderline: 10-12 Positive: >12 |
Helicobacter Pyloir (IgM) |
U/ml |
Negative: <5 |
Helicobacter Pyloir (IgG) |
ng/ml |
<3 |
Helicobacter Pyloir (Antigen) |
H. Pylori IgA: معمولا چند هفته پس از آغاز عفونت در بدن ایجاد می شود و مدت طولانی قابل شناسایی است. مثبت شدن این تست ارتباط زیادی با گاستریت دارد. این آنتی بادی ممکن است در همه بیماران قابل شناسایی نباشد. این آنتی بادی برای پایش درمان از نظر ریشه کن شدن باکتری در بدن بسیار مناسب است.
H. Pylori IgG : اولین آنتی بادی است که پس از کاهش IgM در بدن تولید می شود و تا سالها باقی می ماند. این آنتی بادی برای پایش درمان از نظر ریشه کن شدن باکتری در بدن بسیار مناسب است. در صورتی که شش ماه پس از آغاز درمان، تیتر H. Pylori IgG بطور قابل توجهی کاهش یابد، نشان دهنده موفقیت آمیز بودن درمان بوده است.
افزایش در تیتر H. Pylori IgG نشاندهنده حالات زیر است:
– عفونت هلیکوباکتر پیلوری پیشرفته
– عفونت مزمن با هلیکوباکتر پیلوری
H. Pylori IgM : چند روز پس از مواجهه با هلیکوباکتر پیلوری در بدن تولید می گردد و پس از گذشت چند هفته دیگر قابل شناسایی نیست.
نکته مهم : عفونت مجدد در بیمارانی که بطور موفقیت آمیزی درمان نشده اند ممکن است باعث شود که H. Pylori IgA زودتر از H. Pylori IgG در بدن تولید گردد. در بیمارانی که H. Pylori IgG آنها مثبت است، در صورتی که H. Pylori IgA هم مثبت باشد حدود 95 درصد با زخم دوازدهه و 74 درصد با زخم معده ارتباط دارد. بنابراین در بیمارانی که علامت دار هستند، مثبت بودن H. Pylori IgA (حتی اگر H. Pylori IgG منفی باشد) ، ارزش زیادی در تشخیص عفونت با این باکتری دارد .
به منظور غربالگری اولیه و یا ارزیابی افرادی که شک بالینی به آنها وجود دارد ، باید H. Pylori IgA و H. Pylori IgG همزمان با هم انجام شود . این کار سبب می شود حساسیت ، دقت و ارزش اخباری منفی (negative predictive value) آزمایش نسبت به زمانی که فقط یکی از آنتی بادی ها مورد آنالیز گیرد، افزایش یابد زیرا در برخی از افراد یکی از آنتی بادی ها ممکن است منفی باشد که می تواند بصورت کاذب منجر به عدم شناسایی افراد مبتلا گردد.
تهیه شده توسط واحد تحقیق و توسعه (R & D) آزمایشگاه پاتوبیولوژی وحید
