ضوابط و مقررات نسخ پاراکلینیک

عکس رنگی رحم (هیستروسالپینگوگرافی یا HSG) در واقع نوعی روش تصویربرداری با اشعه ایکس (فلوروسکوپی) است که به کمک ماده حاجب به منظور بررسی رحم و لوله‌های فالوپ انجام می‌گیرد. این تست حدود 30 دقیقه طول می‎کشد و نتایج آن به طور هم‌زمان با تصویربرداری نمایش داده می‌شود.

آیا عکس رنگی رحم احتمال بارداری را افزایش می دهد؟

به طور کلی این تست در زنانی که دچار اختلالات باروری هستند صورت می‌گیرد. همچنین از این تست به منظور بررسی سقط‌های ناشی از ناهنجاری‌های رحم و به‌منظور تعیین وجود و وخامت توده‌های توموری، چسبندگی و فیبروئیدهای رحمی استفاده می‌شود.

گاهی اوقات عکس رنگی رحم می‌تواند لوله‌های بسته شده فالوپ را باز کند و بدین ترتیب احتمال حاملگی افراد پس از انجام این تست افزایش می‌یابد. در حقیقت با حرکت ماده حاجب در سیستم تولید مثل، پزشک می‌تواند گرفتگی‌های لوله‌های فالوپ یا سایر ناهنجاری‌های ساختاری را مشاهده کند

چرا در ناباروری و سقط های مکرر، عکس رنگی رحم درخواست می شود؟

پزشک شما ممکن است عکس رنگی رحم را به دلیل ناباروری یا مشکلات مربوط به آن مانند سقط‌های مکرر درخواست نماید زیرا این آزمون به شناسایی دلایل ناباروری کمک می‌کند.

ناباروری ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:

*   ناهنجاری‌های ساختاری مادرزادی(ژنتیکی) یا اکتسابی رحم
* گرفتگی لوله‌های فالوپ
* جای زخم در رحم
* فیبروئید رحم
* پولیپ‌ها یا تومورهای رحم

* در صورتیکه عمل بستن لوله‌های فالوپ را گذرانده‌اید پزشک می‌تواند با این عکس از بسته بودن لوله‌های شما اطمینان یابد. همچنین با این تست می‌توان به موفقیت‎آمیز بودن عمل بازگشایی مجدد لوله‌های فالوپ پی برد

چه زمانی برای انجام عکس رنگی رحم مناسب است؟

زمان مناسب برای انجام این تست یک هفته پس از شروع قاعدگی و قبل از تخمک گذاری می‎باشد زیرا در این زمان از عدم بارداری خود، اطمینان دارید. همچنین انجام تست در این دوره به کاهش خطر عفونت کمک می‌کند. بسیاری از پزشکان قبل و بعد از انجام این تست، به منظور جلوگیری از هر گونه عفونتی، داروی آنتی بیوتیک تجویز می‌کنند.

آیا عکس رنگی رحم برای جنین ضرر دارد؟

*   این نکته بسیار اهمیت دارد که از عدم حاملگی خود مطمئن باشید زیرا این تست برای جنین بسیار خطرناک است. همچنین در صورتیکه که دچار بیماری‌های التهابی لگن یا خونریزی غیرطبیعی واژینال هستید نباید این تست را انجام دهید. 

*   مواد فلزی، تصویربرداری با اشعه ایکس را مختل می‌کنند بنابراین قبل از انجام آزمون باید تمام زیورآلات فلزی خود را کنار بگذارید.

*   پیشنهاد می‌شود که در روز آزمون لباس‎های راحت به تن کنید چون باید برای انجام تصویربرداری لباس مخصوص(گان) بپوشید.

آیا آزمون عکس رنگی رحم دردناک است؟

ابتدا از شما خواسته می‌شود تا لباس مخصوص انجام آزمون (گان) را بپوشید و بر روی تخت دراز بکشید و پاهای خود را بالا برده و به طرفین به حالت دوشاخه باز کنید و زانوهای خود را خم کنید (این پوزیشن مشابه معاینه زنان است). سپس رادیولوژیست وسیله‌ای به نام اسپکولوم را وارد واژن شما می‌کند. بدین ترتیب دهانه رحم که در پشت واژن قرار گرفته است قابل رؤیت می‌شود. در این وضعیت ممکن است احساس ناخوشایند و دردناکی به شما دست دهد.

برای بیشتر زنان، انجام این تست دردناک است. در نتیجه پزشک رادیولوژیست یک ساعت قبل از انجام آزمون داروی ضد درد تجویز می‌نماید.همچنین در صورتیکه شما دچار استرس شده باشید معمولا پزشک برای شما داروی آرام‌بخش تجویز می‎کند. در ابتدا رادیولوژیست دهانه رحم را تمیز می‌کند و یک داروی بی‌حسی موضعی در آن فرومی‌برد تا از این احساس ناخوشایند کاسته شود. سپس، وسیله دیگری به نام کانولا را وارد دهانه رحم می‌کند و اسپکولوم را از آن خارج می‌نماید.

در مرحله بعد رادیولوژیست ماده رنگی را وارد کانولا می‌کند که از طریق آن، ماده حاجب به حفره رحم، لوله‌های فالوپ و حفره شکمی سرازیر می‌شود. حرکت مایع حاجب موجب ایجاد اطلاعاتی در مورد شکل کلی رحم و لوله‌های فالوپ و نحوه ورود مایعات به داخل آن‌ها می‌شود. این نکته بسیار اهمیت دارد که در صورت حساسیت به باریم یا مواد حاجب حتماً پزشک خود را مطلع سازید.

پس از شروع تزریق ماده حاجب، شما زیر دستگاه اشعه ایکس (فلوروسکوپی) قرار خواهید گرفت و رادیولوژیست تصویربرداری را آغاز خواهد کرد. ممکن است چندین بار از شما خواسته شود که موقعیت خود را تغییر دهید تا رادیولوژیست بتواند از زوایای مختلف تصویربرداری را انجام دهد. زمانی که ماده حاجب در لوله‌های فالوپ حرکت می‌کند شما احساس درد و گرفتگی خواهید داشت.

عکس رنگی رحم چه عوارضی دارد؟

بعد از انجام آزمون، احساس گرفتگی تا چند روز ادامه خواهد داشت. هم‌چنین ممکن است ترشحات واژینال یا خونریزی خفیف واژن را تجربه کنید. برخی زنان نیز با عوارضی مانند تهوع و سرگیجه مواجه می‌شوند. این عوارض طبیعی هستند و در نهایت از بین می‌روند. اما در صورتیکه دچار عوارض زیر شدید حتماً پزشک خود را مطلع سازید:
*   تب
*   درد و گرفتگی شدید
*   ترشحات بد بوی واژن
*   غش
*   خونریزی شدید واژینال
*   تهوع و استفراغ

پس از اتمام آزمون، رادیولوژیست نتایج را برای پزشک شما ارسال می‌کند و پزشک معالج شما تصمیم می‌گیرد که آیا به آزمون‌های بیشتری نیاز دارید یا خیر.
در صورتیکه نتایج نشان دهند لوله‌های فالوپ شما دچار گرفتگی هستند، ممکن است شما به آزمون دیگری به نام لاپاراسکوپی نیاز داشته باشید. در لاپاراسکوپی پزشک به صورت مستقیم لوله‌های فالوپ شما را مورد بررسی قرار می‌دهد.

برگرفته از سایت :  www.vitrinmed.com