ضوابط و مقررات نسخ پاراکلینیک

سونوگرافی لگن به منظور اندازه‌گیری و بررسی اندام‌های قرار گرفته در لگن، انجام می‌شود. این سونوگرافی در زنان و مردان به دلیل تفاوت در اندام‌های جنسی کاربردهای متفاوتی دارد. سونوگرافی لگن در زنان معمولا برای بررسی رحم و تخمدان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. سونوگرافی لگن در مردان اغلب برای بررسی مشکلات ادراری ناشی از اختلالات مثانه و پروستات انجام می‌گیرد.

سونوگرافی لگن معمولا از روی شکم و با مثانه پر انجام می‌شود. گاهی اوقات ممکن است به جای سونوگرافی از روی شکم، از سونوگرافی واژینال (سونوگرافی داخل رحم با استفاده از پروب واژینال و فرو بردن آن به درون رحم بیمار) برای بررسی رحم و تخمدان‌ها استفاده شود. سونوگرافی رحم و تخمدان به منظور تشخیص بیماری‌های زنانه از قبیل کیست تخمدان، سرطان رحم، فیبروم رحم، عفونت‌های لگنی، سرطان سرویکس (دهانه رحم) و... به کار می‌رود.

سونوگرافی لگن برای تشخیص چه بیماری هایی مورد استفاده قرار می گیرد؟

سونوگرافی از لگن در هر سنی انجام می‌گیرد و یک روش تصویربرداری تشخیصی بدون درد و بی‌خطر است. موارد استفاده از سونوگرافی لگن در خانم‌ها و آقایان به دلیل تفاوت در اندام‌های جنسی تا حدودی متفاوت است. به طور کلی از سونوگرافی لگن برای بررسی و ارزیابی اندام‌های داخل لگن بیمار مانند مثانه، روده، پروستات، کلیه، رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها استفاده می‌شود.

پزشک با استفاده از سونوگرافی لگن می‌تواند تفاوت توده جامد (توپر) را از کیست پر از مایع و یا سایر توده‌ها تشخیص دهد اما نمی‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم بودن آن‌ها را مشخص کند. افتراق توده‌های خوش‌خیم از بدخیم تنها با بیوپسی قابل تشخیص است. یبوپسی را می‌توان تحت هدایت سونوگرافی انجام داد.

سونوگرافی لگن در زنان برای تشخیص بیماری های زیر کاربرد دارد :

* تعیین بارداری خارج از رحم

* بررسی علت وجود خون در ادرار

* کنترل رشد جنین در دوره حاملگی

* بررسی علت خونریزی بعد از یائسگی

* بررسی جریان خون در ارگان‌های لگن

* ارزیابی عملکرد کلیه و تشخیص سنگ کلیه

* تعیین طول و ضخامت سرویکس (دهانه رحم)

* ارزیابی عفونت‌ها و اختلالات التهابی داخل لگن

* تعیین شکل، سایز و محل قرارگیری رحم و تخمدان‌ها

* بررسی مشکلات ادراری و ارزیابی مثانه و تغییر شکل آن

* غربالگری در دوره بارداری و ارزیابی برخی اختلالات جنینی

* ارزیابی وجود مایعات یا تومورها در رحم، لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها و مثانه

* تعیین ضخامت و اکوژنیستی (تیرگی یا روشنایی تصاویر با چگالی بافتی مختلف) ارگان‌های لگن

سونوگرافی لگن در مردان و تشخیص بیماری ها

سونوگرافی لگن در مردان بیشتر به منظور بررسی مشکلات ادراری ناشی از اختلالات مثانه و پروستات انجام می‌گیرد. بزرگ شدن پروستات موجب بروز علائمی نظیر کاهش جریان ادرار، تراوش ادراری یا تکرر ادرار، تردید ادراری یا ادرار چکه‌ای، شب ادراری، بی‌اختیاری ادرار، ادرار چرکی، خون در ادرار، سوزش ادرار و نیاز به تلاش برای ادرار کردن و درد در هنگام آن می‌شود. به طور کلی بزرگ شدن پروستات در مردان بالای 50 سال دیده می‌شود و در سنین 20 تا 40 سال به ندرت در مردان بروز می‌کند؛ اما در صورتی که بزرگی پروستات در مردان جوان به درستی تشخیص داده نشود، ممکن است عوارض بیماری‌های دیگر در آن‌ها پدیدار شود.

سونوگرافی لگن در مردان برای تشخیص بیماری‌های زیر کاربرد دارد :

* بررسی مشکلات ادراری

* ارزیابی مثانه و تغییر شکل آن

* بررسی علت وجود خون در ادرار

* ارزیابی پروستات و تغییر شکل آن

* ارزیابی عملکرد کلیه و تشخیص سنگ کلیه

سونوگرافی شکم و لگن به منظور بررسی رحم و تخمدان

سونوگرافی رحم و تخمدان از اصول پایه و اساسی درمان نازایی است زیرا اغلب راهکارهای درمانی در نزدیکی زمان تخمک‌گذاری قابل اجرا هستند. با استفاده از سونوگرافی تخمدان‌ها، زمان بلوغ تخمک‌ها و شروع فرایند تخمک‌گذاری مشخص می‌شود. یکی از شایع‌ترین یافته‌ها در سونوگرافی تخمدان‌ها، کیست تخمدان است. بسیاری از زنان در طول زندگی خود حداقل یک‌بار کیست تخمدان را تجربه می‌کنند. کیست تخمدان در واقع کیسه‌ها (فولیکول‌های) پر از مایع هستند.

با استفاده از سونوگرافی رحم، می‌توان ضخامت جداره رحم یا آندومتر را اندازه‌گیری کرد. هورمون‌های جنسی زنانه از قبیل استروژن و پروژسترون بر روی ضخامت اندومتر تاثیر می‌گذارند. در تصاویر سونوگرافی می‌توان با آنالیز ضخامت اندومتر به میزان ترشح هورمون‌های جنسی و در نتیجه کیفیت تخمک‌گذاری پی برد.

:سونوگرافی رحم و تخمدان در تشخیص بیماری‌های زیر کاربرد دارد

* اندومتریوز
* بیوپسی از رحم

* وجود التهاب لگن

* بررسی تخمک‌گذاری

* حاملگی خارج از رحم

* بررسی سرطان تخمدان و رحم

* بررسی موقعیت قرارگیری IUD

* ارزیابی رشد جنین در زنان باردار

* ارزیابی مشکلات مربوط به باروری

* اختلالات ساختاری رحم و تخمدان‌ها

* علت خون‌ریزی غیرطبیعی رحم یا درد غیرطبیعی

* وجود فیبروم رحم، کیست و سایر تومورهای خوش‌خیم

سونوگرافی لگن چگونه انجام می شود؟

در اغلب موارد برای انجام سونوگرافی لگن، مثانه باید پر باشد. در نتیجه از بیمار درخواست می‌شود تا مقدار زیادی مایعات بنوشد. برای پر کردن مثانه نیازی به داروهای ادرارآور (مدر) نیست و نوشیدن آب، چای و دیگر نوشیدنی‌ها کافی است. پر بودن مثانه باعث بالا رانده شدن گازهای روده می‌شود و همانند یک ذره‌بین موجب شفافیت تصویر می‌شود.

در سونوگرافی با استفاده از امواج فراصوت؛ تصاویری از اندام‌های داخلی بدن ایجاد می‌شود. سونوگرافی در مقایسه با سایر روش‌های تصویربرداری که از اشعه ایکس استفاده می‌کنند، روشی بی‌خطر است و عوارض جانبی ندارد. برای شروع سونوگرافی از بیمار درخواست می‌شود تا بر روی تخت دراز بکشد. سپس رادیولوژیست مقداری ژل سونوگرافی را بر روی شکم بیمار قرار می‌دهد و پروب دستگاه سونوگرافی را روی آن فشار می‌دهد. در نهایت تصاویر اندام‌های داخلی بیمار روی مانیتور نمایش داده می‌شود.

برگرفته از سایت :  www.vitrinmed.com