شاک ویو در فیزیوتراپی ( Shock Wave )
شاک ویو( Shoke Wave )
یکی از درمان های بسیار موثر در دردهای مزمن استفاده از امواج شاک ویو میباشد که در کلینیک های تخصصی در زمینه انواع دردها قابل اجرا و درمان می باشد لیست کاملی از دردهای قابل درمان در کلینیک فیزیوتراپی شریعتی توسط شاک ویو وجود دارد.
یکی از درمان های غیر تهاجمی در کلینیک های فیزیوتراپی درمان انواع دردهای مزمن و همچنین در بخش های سنگ شکن بیمارستان ها استفاده از امواج صوتی در شکستن سنگ ها مانند سنگ های کلیوی ، سنگ های کیسه صفرا و سنگ های غدد بزاقی می باشد. اما در کلینیک های فیزیوتراپی استفاده از این امواج برای درمان انواع بیماریها به کار برده میشود که به تفصیل در زیر به آن ها می پردازیم.
شاک ویو چیست؟
شاک ویو یکی از روش های درمانی بسیار موثر در دردهای مزمن به خصوص در کلینیک های فیزیوتراپی محسوب میشود که فیزیوتراپیست متخصص با بهرهگیری از متدهای مختلف ایجاد کننده امواج صوتی که به صورت متمرکز و در کسری از زمان با انرژی بالا وارد بافت میشود میتواند نتایج بسیار مطلوبی را در درمان انواع دردهای مزمن ایجاد نماید.
اساس درمان شاک ویو چیست؟
واکنش های التهابی در بدن اصولاً در فاز maturation یا remodeling به صورت کامل انجام نمی شود و یکی از دغدغه های علوم پزشکی و به خصوص تخصص های مرتبط با درد تحریک سلول ها جهت تکمیل کردن این فاز محسوب میشود. فرایند تحریک سلولی توسط امواج شاک ویو نتایج قابل قبولی را ایجاد نموده است. مثال قابل ذکر در این زمینه مانند هنگ کردن کامپیوتر می باشد که با ریست کردن آن می توان فرایند محاسبات کامپیوتر را مجدداً از نو آغاز نمود. پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست آشنا به فرآیند ترمیم بافتی با دانش این که میتواند توسط این امواج فرایند نهایی ترمیم را که اصولاً کامل انجام نمی شود و می تواند منجر به ایجاد دردهای مزمن شود را با این روش نوسازی و بازسازی مینماید در این روش فرآیند و پروسه ترمیم را از نو آغاز نموده و با ایجاد دوره های استراحت جهت ریکاوری و بازسازی بافتی می توان نتایج بسیار موثری را در درمان این گونه بیماران را کسب نمود.
روند کاهش درد در درمان شاک ویو به چگونه است؟
پس از جلسه اول شاک ویو درمانی ممکن است که فیزیوتراپیست متخصص به بیمار در مورد شرایط کاهش درد و روند نمودار ترسیم شده توضیحاتی را ارائه نماید. در این توضیحات بیمار آگاه میشود که میتواند پس از جلسه اول ممکن است مقداری درد افزایش یابد ولی با رعایت اصول آموزش داده شده و پرهیز از ایجاد فشارها و عوامل مستعد کننده در بیمار و کسب شرایط ریکاوری بافتی به گذر زمان که میتواند از سه تا چند روز را شامل شود درد بیمار کاهش پیدا خواهد نمود ولی نکته بسیار مهم این است که این نمودار کاهشی درد بیمار میتواند پس از چند روز شروع به افزایش نماید به عبارت دیگر درد بیمار افزایش یابد در این شرایط است که لازم است جلسه بعدی در شاک ویو انجام شود. مجموعه این شرایط و رعایت اصول کلی میتواند در روند کاهشی درد بیمار به گذر زمان در طی جلسات کمک شایانی را نماید.
امواج صوتی توسط روش های مختلفی می تواند تولید شود
- امواج پنوماتیک: در این روش کمپرسور باد با تولید باد فشرده و هدایت آن به تحریک ساچمه با برخورد ساچمه به یک صفحه فلزی مقاوم تولید امواج صوتی می نماید که بسته به انرژی آن می تواند توسط دستگاه تنظیم شده و در درمان به کار رود.
- امواج الکترو مگنتیک: در این روش میزان مشخصی از اختلاف پتانسیل در دو صفحه وارد یک بدنه ای از جنس کوارتز شده که می تواند تولید امواج صوتی و یا ضربهای نماید در این روش نسبت به امواج پنوماتیک خاصیت درد بیمار کمتر بوده ولی نتیجه آن مانند پنوماتیک نخواهد بود.
- امواج پیزوالکتریک: که در شاک ویو کاربرد کمتر دارد.
مکانیسم اثر شاک ویو
- تاثیر بر عروق خونی و ایجاد بسترهای جدید خونی
- بازسازی پروسه التهابی و تجدید آن
- تحریک ایجاد رشته های کلاژن در بافت
- انحلال بافتهای کلسیفیه شده در مواردی مانند رسوب کلسیم
- آزادسازی گره های عضلانی
- رهاسازی میانجی های درد
این روش درمانی می تواند در :
- خارپاشنه
- چسبندگی های بافتی مانند کوتاهی کپسولی در شانه یخ زده یا همان فروزن شولدر
- دردهای مزمن کمر و شانه ها و گردن و اندامها
- گره های عضلانی
- تاندونیت های مزمن
- زانوی پرندگان jumpers knee
- آرنج تنیس بازان tennis elbow
- آرنج گلف بازان golf elbow
- سندروم استرس داخلی تیبیا medial tibial stress syndrome
- کلسیفیکاسیون یا رسوب کلسیم در بافت مانند رسوب کلسیم در تاندونهای سوپرااسپیناتوس
- دردهای ناحیه هیپ
سوال بیماران
آیا شاک ویو آسیب رسان است؟
پاسخ
در صورتی که روند درمان که در موارد فوق ذکر گردید و عدم رعایت تناسب انرژی وارد شده توسط دستگاه و درمانگر می تواند آسیب رسان باشد بنابراین لازم است بر اساس نیاز تعداد جلسات و تعداد شاک های مورد نظر را تنظیم نمود.
چند جلسه درمان در مراکز فیزیوتراپی با شاک ویو را نیاز دارم؟
پاسخ
بسته به شرایط بیمار و نیز تحمل آن و همکاری و این که بیماری مزمن و طولانی مدت بوده است می تواند بین پنج جلسه تا ۱۰ جلسه را شامل شود.
چه زمانی به درمان با شاک ویو در فیزیوتراپی نیاز خواهم داشت؟
پاسخ
فیزیوتراپیست متخصص با ارائه راهکارهای درمانی مختلف در جهت درمان بیمار اقدام می نماید این روش های تعیین راهکارهای یا به عبارتی پلن درمانی طراحی شده توسط درمانگر بر چند اصل و اساس استوار است و یکی از آنها کمترین عارضه و یا تحمل درد بیمار می باشد به علت اینکه امواج شاک ویو و مقداری دردناک می باشد نیاز است تا در صورت امکان اگر روش های معمول و کم درد در پلن درمانی وجود دارد انجام شده و در صورت عدم حصول نتیجه مطلوب از این روش بسیار موثر برای درمان دردهای مزمن استفاده نمود.
با چه فاصله ای از جلسات درمانی انجام شود نتیجه مطلوب تری خواهد داشت؟
پاسخ
بسته به بافت های مختلف شرایط جنس و سن بیمار و همچنین رعایت اصول ریکاوری بین سه روز تا یک هفته می تواند جلسات شاک ویو فاصله داشته باشد.
محدودیت ها و مراقبتهای درمانی در زمان درمان و پس از آن چه خواهد بود؟
پاسخ
- یکی از مراقبت های درمانی پس از انجام شاک ویو استفاده از کیسه های یخ بلافاصله پس از آن می باشد زیرا شاک ویو میتواند با تغییراتی که در بافت ها ایجاد می نماید استرسهای خفیفی را اعمال نماید این استرس ها از تخریب های خفیف سلولی تا تحریک سلولی می باشد که پس از آن با یخ گذاری بلافاصله در همان روز می توان التهاب حاصله را کمتر نمود.
- یکی دیگر از مراقبت های پس از درمان شاک ویو شامل استراحت بافتی می باشد زیرا پس از انجام شاک ویو احتمال التهاب وجود دارد و رعایت استراحت جهت جلوگیری از ایجاد التهاب ضروری می باشد.
- مراقبت دیگر پس از درمان توجه به انجام دقیق جلسات درمانی طبق اصول ریکاوری بافتی که در بالا ذکر گردید می باشد با رعایت اصول ریکاوری بافتی نتایج درمانی مطلوب تر و با جلسات کمتر خواهد بود.
- ۹۹/۰۷/۰۸